Is-Sur Ibrahim u l-Fjuri fil-Koran
It-traduzzjoni hi arti fiha nnifisha, hi proċess kreattiv marbut ma’ test barrani għat-traduttur. Is-sengħa li biha awtur imexxi test biex jgħaddi minn lingwa għal oħra tinvolvi għadd ta’ kompetenzi, fosthom l-għarfien sħiħ taż-żewġ ilsna. Il-Professur Toni Aquilina għandu l-ħila li jaqra t-testi b’għajn xjentifikadaqskemm letterarja, u jistudja t-testi bħala sistema organika sħiħa u waħda, bil-partijiet kollha mdaħħlin fil-bini tat-test. It-traduzzjonijiet diversi tiegħu mill-Franċiż huma turija ta’ xogħol magħmul bi xjenza u b’arti, b’għarfien tekniku u b’rispett. Il-kelma Maltija tiegħu hi dejjem f’postha, imqiegħda b’għaqal biex mhux biss trodd it-tifsira tal-ewwel lingwa, imma wkoll biex tinserixxi ruħha fil-kumpless ġdid, it-test maħluq mit-traduttur. Aquilina jrodd testi li għandhom mhux biss rabta rispettuża mat-test ewlieni, imma wkoll identità proprja, tant li jinħassu l-ħin kollu bħallikieku kienu testi oriġinali, miktubin bil-Malti. Bħala mgħallem tal-kelma, kemm Franċiża u kemm Maltija, huwa jagħżel il-kelma preċiża u jinseriha f’postha f’relazzjoni mal-kumplament.
F’dan ir-rumanz, Toni Aquilina qiegħed juri s-serjetà u r-reqqa tiegħu fit-traduzzjoni tad-diskors dirett, tal-konversazzjoni, minħabba li dan hu xogħol mibni fuq sensiela ta’ kwadretti li l-azzjoni tagħhom hi aktar irrakkontata bil-fomm tal-persunaġġi nfushom milli mwettqa b’mod fiżiku, reali. Il-ħeffa naturali tat-test oriġinali tinħass hawn ukoll, minnufih, bi kliem preċiż, b’idjoma li toħroġ dritt minn fomm il-persunaġġi ewlenin, li huma ftit imma li jokkupaw l-ispazju kollu f’ġirja mingħajr waqfien ta’ ġrajjiet traġiċi.
Din id-darba, aktar minn drabi oħrajn, Aquilina qiegħed joffri eżempju ta’ traduzzjoni li formalment hi xogħol narrattiv, waqt li essenzjalment hi xogħol drammatiku, teatrali. Għal darba oħra huwa qiegħed juri li l-Ilsien Malti fl-idejn ta’ mgħallem ma għandu xejn nieqes biex ilaħħaq mal-ilsna l-kbar.
See more