Il-Ħarsa Ta’ Rużann – Storja

Noti għas-sillabu tal-Eżami għaċ-Ċertifikat tal-Edukazzjoni Sekondarja

Klabb Kotba Maltin ħaseb biex l-istudenti  tal-Malti u l-għalliema tagħhom fil-Livell taċ-ĊES ikollhom f’idejhom l-aħjar għodda biex iħejju ruħhom għall-eżami. Il-ktieb li għandek f’idejk jinkludi t-test sħiħ ta’ Il-Ħarsa ta’ Rużann, ir-rumanz ta’ Francis Ebejer li l-kandidati kollha jridu jwieġbu dwaru. Maġenb kull paġna tat-test, issib paġna b’noti ddettaljati miktuba minn Marco Galea, senior lecturer fl-Università ta’ Malta, li jispjegaw in-nisġa, it-teknika li juża l-kittieb u l-kuntest storiku u soċjali tar-rumanz. Mingħajr l-użu ta’ wisq lingwaġġ tekniku, dawn in-noti jdaħħlu lill-qarrej fid-dinja ta’ Francis Ebejer u jmexxuh biex jifhem aħjar dan ir-rumanz qasir.

IL-ĦARSA TA’ RUŻANN, mara misterjuża, qalbiena, Maltija sabiħa, mimlija bl-imħabba u b’dak l-għerf ta’ qabel żmienu; bil-wirt tal-art; b’dak li jagħmel sehem mill-imgħoddi, minn żmienha u minn ġenerazzjonijiet li għad iridu jfiġġu fuq wiċċ dawn il-gżejjer Maltin…Il-ħarsa ta’ Rużann tinsab fil-fond ta’ għajnejk stess (u min jaf ta’ kemm għajnejn oħra ta’ issa u tal-ġejjieni).

Int li int ta’ demmha u ta’ laħamha. Malti bħalha.

Daqskemm il-kunjom l-ieħor li beżgħet ittebbgħu, ħafna aktar baqgħet tħobb sid dak il-kunjom. U bil-ħarsa ta’ Rużann f’għajnejk inti tara l-ġid, u l-ġid in tiflih sew u twieżnu fid-dawl tal-ħarsa ta’ dawk l-għajnejn ta’ darba, fi żmien imbiegħed, imma żmien li Rużann, flimkien mal-maħbub tagħha, kienet tatu tifsira speċjali.

Żmien li kellu jiftaħ u jwelled żmien aħjar.

Lil Rużann tibqa’ dejjem tħossha fik, u bil-ħarsa tagħha f’għajnejk hi tibqaċ turik u tnebbħek il-ħin kollu – jekk mhux bl-għarfa tal-kotba, b’xi ħaġa aqwa: bil-lehma ta’ qalb tħabbat mal-qalba, mar-ritmu tan-natura Maltija.

Tiftaħlek beraħ il-wesgħat tal-għerf u tal-mogħdrija, biex b’hekk, mal-milja taż-żmien, għandu mnejn jiġu mxejna l-ġuħ, il-għaks, il-mibgħeda, in-nuqqas ta’ ftehim fost niesek, in-nuqqas ta’ rieda tajba lejn art twelidek.

Silta mir-rumanz