Albert Ganado

Barra l-politika u l-avokatura, Ganado ħalla kontribut enormi fl-istudju tal-istorja, fl-avvanz tal-kultura, fl-identità tal-profil nazzjonali. Bena fuq dak li ħalla missieru, l-Imħallef Robert, li jidher li kien riċerkatur metikoluż f’żoni partikolari tal-istorja, bħal dik tas-servizz ċivili. Albert kabbar immensament l-għelieqi tal-interessi kulturali. Kien ħafna dak li żera’ u aktar dak li ħasad. Tista’ tgħid li huwa fost l-iprem fundaturi tal-kartografija xjentifika Maltija. Qablu kien hemm xi interess, imma meta Ganado ħa l-istudju tal-mapep f’idejh, ġrat rivoluzzjoni siekta u llum din id-dixxiplina tistrieħ fuq pedamenti taż-żonqor. Huwa minn dejjem fittex jiġbor, jippreserva, jistudja u jxerred dak kollu li jaqa’ taħt l-umbrella ta’ Melitensia. Minn delizzju tal-ftit, illum il-kilba għall-Melitensia nxterdet sew. Hija parti mill-għatx ta’ kull wieħed li jiskopri l-għeruq u l-identità tiegħu. Żgur li l-kontribut ta’ Albert Ganado, u tal-kollezzjonijiet bla qies tiegħu, kien fost l-aktar determinanti f’dan il-qasam.

F’dawn il-memorji nsibu dan kollu u iżjed. Huma l-awtoritratt tal-awtur, imma huma wkoll l-x-rays tiegħu. Huma r-reżukont ta’ kif ġara dan kollu, ta’ kif Albert Ganado kiber u warrad intellettwalment, professjonalment, moralment, kulturalment. Ħajtu ħalliet messaġġi profondi hi u għaddejja. Huwa xieraq li għall-futur tibqa’ x-xhieda minn ras il-għajn ta’ xi jfissru dawn il-messaġġi.

Giovanni Bonello