L-Istorja tal-Innu Malti - Kif sar u xi jfisser

Il-qawmien fi żmien il-Franċiżi, l-influwenza tar-Risorġiment Taljan, il-Kwistjoni tal-Lingwa, ir-rebħa tal-Malti bħala l-lingwa nazzjonali, ittwaqqif tal-blokki politiċi, l-irvell tas-Sette Giugno 1919, l-ewwel Parlament fl-1921: dan hu l-isfond ta’ dan ir-rakkont dwar kif sar u xi jfisser l-Innu Nazzjonali ta’ kolonja fil-mixja lejn is-sovranità. Fis-sena 1922, is-sena tal-ewwel Festa Nazzjonali u tal-ewwel preżentazzjoni tal-Innu Malti, il- Maltin affermaw formalment in-nazzjonalità tagħhom.

Din ir-riċerka turi li l-Innu Malti, waqt li hu l-prodott ta’ ftit individwi, hu dokument ta’ fażi storika u espressjoni tal-identità tipika ta’ poplu sħiħ. Il-motiv mużikali tat-Tabib Robert Samut, il-versi ta’ Dun Karm, l-armonizzazzjoni ta’ Mro. Paul Nani, l-adattament għall-banda ta’ Mro. Vincenzo Ciappara, u l-ħila organizzattiva ta’ Dr. Albert V. Laferla: l-Innu hu mument ġdid, dejjem fl-isfond tal-konfront qawwi bejn il-partiti.

L-Ewwel Taqsima tal-ktieb tirrakkonta kif l-Innu Malti sar u wasal sarrikonoxximent kostituzzjonali (1922, 1941, 1964). It-Tieni Taqsima hi analiżi kelma b’kelma tal-versi tal-Innu. F’sitt versi biss hemm il-qofol tal-karattru Malti: Twemmin f’Alla, Lingwa Semitika, Kultura Ewropea. L-istil u l-kontenut tal-Innu jirriflettu l-fatti tal-Istorja. Iż-żewġ Taqsimiet jifformaw konklużjoni waħda.

L-Innu jiftiehem f’kuntest politiku. Dun Karm kiteb li ma kienx partitarju ta’ Gerald Strickland meta kiteb bil-Malti, u ma kienx partitarju ta’ Nerik Mizzi meta kiteb bit-Taljan. Kien jibża’ mill-kulur tal-partiti. Imma wieħed mill-inċidenti kurjużi f’dan ir-rakkont hu l-fatt li hu sab ruħu jikteb appelli nazzjonali għall-Prim Ministru…